के के गर्‍यो ९ महिनामा पुनर्निर्माण प्राधिकरणले ?

 राष्ट्रिय पुनर्निर्माण प्राधिकरणले भूकम्प प्रभावितलाई अहिलेसम्म १० अर्व २ करोड ३६ लाख रुपैयाँ निजी घर निर्माणको लागि दिएको छ ।

व्यवस्थापिका–संसदको विकास समितिमा मंगलबार प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक सुशील ज्ञवालीले दिएको जानकारी अनुसार सोमबारसम्ममा प्राधिकरणले ३ लाख ९४ हजार ९ सय १५ भूकम्प प्रभावितसँग अनुदान सम्झौता गरेको छ । त्यसमध्ये २ लाख ४ सय ७२ को खातामा पहिलो किस्ता भुक्तानी गैसकेको हो । सरकारले पहिलो किस्तामा ५० हजार रुपैयाँका दरले भूकम्प प्रभावितलाई रकम दिएको छ । बैठकमा सांसदहरुले अनुदान सम्झौता गरेर रकम दिंदैमा नहुँने भन्दै अवका चुनौतीको पनि पूर्वतयारी गर्न सुझाव दिएका छन् । घर निर्माण सामग्री र आवश्यक जनशक्तिको व्यवस्थामा सासंदले प्रश्न उठाएका थिए । बैठकले भूकम्प प्रभावितलाई आवास निर्माणका लागि आवश्यक सामग्री अभाव हुन नदिन सरकार र प्राधिकरणलाई कार्ययोजना बनाउन निर्देशन समेत दिएको छ । समितिका सभापति रविन्द्र अधिकारीले आवश्यक सामग्रीको माग र स्रोतको व्यवस्था मिलाउने गरी काम गर्न निर्देशन दिनुभएको हो । 

विकास समितिको बैठकमा राष्ट्रिय पुनर्निर्माण प्राधिकरणका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत सुशील ज्ञवालीले प्रस्तुत गरेको विवरण यस्तो छ । 

अनुदान सम्झौता तथा निजी आवास पुनर्निर्माण

१) २०७३ साल भदौ १३ गतेसम्म ३ लाख ९४ हजार ९ सय १५ घरधनीसँग अनुदान सम्झौता । ११ जिल्लामा अनुदान सम्झौता गर्ने काम जारी ।  
२) सरकारको निर्णय अनुसार असोज २ गतेभित्र भूकम्प पीडित लाभग्राहीलाई घर पुनर्निर्माणका लागि उपलब्ध गराइने अनुदान सहयोगको पहिलो किस्ता रकम प्रदान गर्नका लागि प्राधिकरणद्वारा साउन ३१ गतेदेखि विशेष अभियान सञ्चालन । 
३) भदौ १३ गतेसम्म २ लाख ४ सय ७२ घरधनीको बैंक खातामा पहिलो किस्ताको अनुदान ५० हजार रुपैयाँका दरले १० अर्ब २ करोड ३६ लाख जम्मा । बैंक खातामा घरधनीको रकम जम्मा हुने क्रम जारी । 
४) भूकम्प प्रभावित जिल्लामा घर पुनर्निर्माण जारी रहेको । र पहिलो किस्ताको अनुदान वितरण भइसक्ने भएकाले वर्षातको समयपछि घर पुनर्निर्माण द्रुत गतिमा अघि बढ्ने । 
५) निजी आवास पुनर्निर्माणका लागि साउन १२ गते संघीय मामिला तथा स्थानीय विकास मन्त्रालय केन्द्रीय आयोजना कार्यान्वयन इकाईलाई १९ अर्ब ३३ करोड ९ हजार १ सय ५० रुपैयाँ निकासा गरिएको । 
६) बुढीगण्डकी आयोजना अन्तर्गत डुबान क्षेत्रमा पर्ने लाभग्राही घरधनीलाई अस्थायी आवास निर्माण गर्नका लागि दुई लाख रुपैयाँ अनुदान सहयोग उपलब्ध गराउने निर्णय भएको । 

उपत्यकामा सर्भेक्षण

१) उपत्यकाका तीन जिल्ला काठमाडौं, ललितपुर र भक्तपुरमा भदौ १३ गतेसम्म ६३ हजार ६ सय ३ घरपरिवारको सर्भेक्षण । छिट्टै अनुदान सम्झौता गर्ने तयारी । 
२) भूकम्प प्रभावित १७ जिल्लामा सर्भेक्षण गर्ने तयारी अघि बढाइएको । 

बस्ती स्थानान्तरण

१) जोखिमयुक्त १ सय १७ क्षेत्रको अध्ययन सम्पन्न भइसकेको र त्यसमध्ये ५६ वटा बस्ती स्थानान्तरणका लागि एकीकृत बस्ती निर्माण अध्ययन कार्य अघि बढाइएको । 

सामूहिक आवास निर्माण

१) नेपाली सेनामार्फत ३६ र सहरी विकास मन्त्रालयमार्फत ४६ गरी भूकम्प अतिप्रभावित जिल्लामा ८२ वटा सामूहिक आवासकोे निर्माण गरिएको ।  

गुनासो व्यवस्थापन

१) भदौ १३ गतेसम्म १ लाख ५८ हजार ४ सय ६६ गुनासा दर्ता भएका । त्यसमध्ये कतिपय गुनासाको गाउँ र जिल्ला स्तरमा सुनुवाई भइसकेको । केन्द्रमा पनि गुनासो सुनुवाई जारी रहेको । 

पुरातात्विक सम्पदा पुनर्निर्माण 

१) ४९ वटा पुरातात्विक आयोजनाको निर्माण प्रकृया अघि बढेको । 
२) रानीपोखरी, पाटनको मणिमण्डप, कृष्ण मन्दिर, स्वयम्भुको अनन्तपुर, भक्तपुरको फसिदेग, हनुमान ढोकाको वंशगोपाल, बौद्ध स्तुपा, साँखुको बज्रयोगिनी लगायतका पुरातात्विक सम्पदाको पुनर्निर्माण कार्य भइरहेको । 
३) धरहराको प्रराम्भिक डिजाइन तयार भई सार्वजनिक गरिएको । 
४) परम्परागत बस्तीको मापदण्डको मस्यौदा तयार भई निर्णय प्रक्रियामा रहेको । 

शैक्षिक संस्था 

१) १२ सय विद्यालय सम्बद्ध व्यवस्थापन समिति मार्फत पुनर्निर्माण गर्ने गरी प्रकृया अघि बढाइएको ।  
२) एडीबी र जाइकामार्फत ६ सय विद्यालय पुनर्निर्माणका लागि प्रक्रिया अघि बढाइएको । जसमध्ये ६२ विद्यालय निर्माणका लागि टेण्डर प्रक्रिया भई निर्माण कार्य अघि बढाइएको । 
३) करिव पाँच सय विद्यालय निर्माणका लागि विभिन्न संघसंस्थासँग सम्झौता भएको । 

स्वास्थ्य क्षेत्र

१) प्रिफेब्रीकेटेड संरचनामा १०० वटा स्वास्थ्य केन्द्रको निर्माण सम्पन्न । अन्य सयको निर्माण कार्य जारी । 
२) ४ सय ४४ स्वास्थ्य केन्द्र तथा वीर अस्पताल, प्रसुति गृह लगायतका अस्पताल निर्माणका लागि विभिन्न संघ संस्थासँग सम्झौता भएको । 

सार्वजनिक भवन

१) नेपाली सेनाको मुख्यालय सहित २१ वटा भवनको निर्माण जारी रहेको । १०८८ वटा व्यारेक⁄भवनका लागि डिजाइन जारी रहेको ।  

२) भूकम्पबाट क्षति पुगेका नेपाल प्रहरी र सशस्त्र प्रहरीको भवनको डिजाइन कार्य भइरहेको । 

३) सर्वाेच्च अदालत लगायतका भवन पुनर्निर्माण भइरहेको । 

४) भूकम्पबाट क्षति पुगेका जिल्ला विकास समिति, गाउँ विकास समिति र नगरपालिकामा अस्थायी व्यवस्थाका लागि बजेट विनियोजन गरिएको । 

जनशक्ति 

१) राष्ट्रिय पुनर्निर्माण प्राधिरकण– १२५
२) सहरी विकास मन्त्रालय केन्द्रीय आयोजना कार्यान्वयन इकाई– २७२६
३) संघीय मामिला तथा स्थानीय विकास मन्त्रालय केन्द्रीय आयोजना कार्यान्वयन इकाई–४७६
४) संस्कृति पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालय केन्द्रीय आयोजना कार्यान्वयन इकाई–८३
५) शिक्षा मन्त्रालय केन्द्रीय आयोजना कार्यान्वयन इकाई–१६८

बजेट तथा वैदेशिक सहयोग

१) नेपाल सरकारद्वारा चालु आर्थिक वर्षका लागि १ खर्ब ६८ अर्ब विनियोजन ।  

२) १ खर्ब ८३ अर्ब रुपैयाँ बराबरको वैदेशिक वित्तीय सहयोग सम्झौता । थप ८५ अर्ब रुपैयाँ बराबरको वित्तीय सहयोग सम्बन्धी सम्झौता अन्तिम चरणमा । यो सहित अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलनमा व्यक्त गरिएको सहयोग प्रतिबद्धता रकम करिव ३ सय ५० अर्ब मध्ये करिव ८० प्रतिशत रकमका लागि सहमति प्राप्त भइसकेको । 

चुनौती तथा तात्कालिक कार्ययोजना

१) सामुदायिक समितिको गठन
२) निर्माणकर्मीको उत्पादन
३) निर्माण सामग्रीको उपलब्धता
४) निर्माण सामग्रीको ढुवानी
५) विभिन्न निकायबीच समन्वय
६) एकीकृत बस्ती विकास
७) जग्गा सम्बन्धी मुद्दाहरु
८) जीवीकोपार्जन
९) आर्थिक स्रोतको व्यवस्थापन
१०) घर निर्माणको प्रविधिको हस्तान्तरण
११) शाखा रहित बैंकिङ सेवा, घुम्ति बैकिङ सेवा र सहुलियत ऋण
१२) दक्ष जनशक्ति र मुल्यांकन पद्धति
१३) संस्थागत संरचना
१४) इन्टरनेट कनेक्टिभिटी
१५) अनुगमन 
१६) भूकम्प प्रतिरोधी संरचना सम्बन्धी सचेतना
१७) स्थानीय निर्माण सामग्रीको प्रयोग
१८) जिल्ला समन्वय समितिको सक्रियता
१९) सरकार र राजनीतिक दलको प्रतिबद्धता
२०) पुनर्निर्माणमा स्वामित्व र धैर्यता

बजेटसँग सम्बन्धित विधेयकलाई पारित गरेर अगाडि बढ्ने : अर्थमन्त्री

काठमाडौं, भदौ १४ – उपप्रधानमन्त्री तथा अर्थमन्त्री कृष्णबहादुर महराले बजेटसँग सम्बन्धित विधेयकलाई पारित गरेर अगाडि बढ्ने बताउनुभएको छ । 

अर्थमन्त्री महराले काठमाडौंमा मंगलबार आयोजना गर्नुभएको पत्रकार सम्मेलनमा राष्ट्रिय ऋण उठाउने विधेयक र ऋण तथा जमानत विधेयकलाई पारित गरेर अगाडि बढ्ने तयारी भएको बताउनुभयो । 

राजनीतिक अविश्वासका कारण बजेटका आश्रित विधयेक असफल भएको बताउँदै उहाँले भन्नुभयो, ‘अविश्वासका कारण विधेयक असफल भएको हो, गल्ती भएर होइन । अब राजनीतिक पूर्वाग्रह राखिन्न ।’

सरकारको मुख्य काम संविधान कार्यान्वयन भएको स्पष्ट गर्दै अर्थमन्त्री महराले संविधानमा अधिकतम सहमति गरेर अगाडि बढ्ने बताउनुभयो । उहाँले भूकम्पपछिको पुनःनिर्माणलाई द्रुतगतिमा अगाडि बढाउने विश्वास दिलाउनुभयो । 

अर्थमन्त्री महराले आर्थिक क्षेत्रसँग सम्बन्धित सबै ऐन तथा कानुनलाई अगाडि बढाउन आफूले पहल गर्ने बताउँदै अभिसन्धि ऐन, बैंक तथा वित्तीय संस्थासम्बन्धी ऐनलाई अगाडि बढाउने जानकारी दिनुभयो । 

उहाँले आफू मन्त्री भएपछि युवा उद्यमी छान्ने कार्य, बजेट कार्यान्वयनका लागि योजना र राजस्वको आधुनिकीकरणसम्बन्धी निर्णय गरेको जानकारी दिनुभयो । 

अर्थमन्त्री महराले स्थानीय निकाय, प्रान्त र केन्द्रको निर्वाचन गरेपछिमात्र संविधान कार्यान्वयन तथा शान्ति प्रक्रियाका बाँकी काम सापेक्षित रुपमा अन्त्यतिर पुग्ने भएकाले सरकारले त्यसलाई प्राथमिकता दिएको बिचारव्यक्त गर्नुभयो । उहाँले भन्नुभयो, ‘सङ्क्रमणकालको अन्तिम अवस्थामा छौँ तीन वटा निर्वाचन गरेपछिमात्र केही स्थिरता आउँछ, यो नै यथार्थ हो ।’ रासस

प्रहरीको राय विपरित दीपक मनाङ्गेलाई अपहरण तथा शरीर बन्धक अभियोग

7.8K

SHARES

Shareon facebookShareon twitter

भाद्र १४, २०७३- प्रहरीले संगठित अपराधको अभियोग प्रस्ताव गरेपनि सरकारी वकिलको कार्यालयले दीपक मनाङ्गेलाई अपहरण तथा शरीर बन्धक उद्योगमा मुद्दा चलाएको छ । मंगलबार सरकारी वकिलको कार्यालयले मनाङ्गेबिरुद्ध जिल्ला अदालत काठमाडौंमा अभियोग दर्ता गरेको हो । 

महानगरीय प्रहरी परिसर काठमाडौंले अनुसन्धानपछि संगठित अपराध अन्तर्गत दश बर्षको कैद सजायको माग गर्न  जिल्ला न्यायाधिवक्ताको कार्यालयलाई अनुसन्धानको प्रस्तावित राय पठाएको थियो । 

परिसरले व्यवसायीलाई धम्क्याएको भन्दै मनाङेलाई असार १८ मा सहयोगी राजकुमार सिंह सहित पक्राउ गरेको थियो । उनको समुहमा अन्य तीन जना समेत रहेको भन्दै परिसरले उनीमाथी संगठित अपराध ऐन अन्तर्गतको अभियोगमा अदालतबाट अनुसन्धानको म्याद लिएको थियो ।

जिल्ला न्यायाधिवक्ताको कार्यालयले भने फरार रहेका भनिएका तीन जनाको संलग्नता स्थापित हुन नसकेको भन्दै स‌ंगठित अपराधमा मुद्दा नचलाउने निर्णय गरेको हो । स‌ंगठित अपराध ऐनले तीन वा तीन भन्दा बढी संलग्न भएर गरिएको अपराधलाई समेट्दछ । 

प्रहरीले अनुसन्धान गरे पनि अभियोग पत्र भने जिल्ला न्यायाधिवक्ताबाट दर्ता हुन्छ । प्रहरीले अनुसन्धानको आधारमा जिल्ला न्यायधिवक्ताको कार्यालयमा प्रस्तावित राय सुझाव बुझाउंछ । जिल्ला न्यायाधिवक्ताले प्रहरीको राय स्विकार गर्न पनि सक्छन् प्रस्तावित असुरको दफा परिर्वतन समेत गर्न सक्छन् ।

ठमेल आधार क्षेत्र भएका मनाङे विशेष अदालतमा आपराधिक गतिविधीबाट अकुत सम्पत्ति कमाएको भन्दै सम्पत्ति शुद्धिकरणको मुद्धा समेत खेपिरहेका छन् । प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्युरो र सम्पत्ति शुद्धीकरण अनुसन्धान विभागले उनले आपराधिक गतिविधीबाट १४ करोड कमाएको दावी गर्दै विशेषमा मुद्धा दायर गरेको थियो । धरौटीमा छुटेका उनको सो मुद्धा फैसला भने भएको छैन ।

कार भन्दा महँगो मोटरसाइकल

 नाडा अटो शो २०१६ मा राखिएका बेनल्ली कम्पनीका मोटरसाईकल तथा स्कुटर कार भन्दा पनि महँगा छन् । कम्पनीका सेल्स एण्ड मार्केटिङ म्यानेजर सहर्षराज रिजालका अनुसार एउटै मोटरसाइकलको मूल्य १५ लाख ५० हजार रुपैयाँ पर्छ । 

जब कि ८ सय सीसीको डाट्सन रेडी गो गाडीको मूल्य १३ लाख ९९ हजार रुपैयाँ छ । रिजालका अनुसार ६ सय सीसीको मोटरसाइकलको १५ लाख ५० हजार, २ सय ५० सीसीको ४ लाख ५० हजार, ३ सय सीसीको ६ लाख असी हजार रुपैयाँ मूल्य तोकिएको छ । 

बेल्ली कम्पनीको ११ सय ३० सीसीको मोटरबाइकलाई मोडल हेरी ३५ लाख देखि ४० लाख रुपैयाँसम्म पर्ने र यो स्पेशल अर्डरमा मात्र झिकाइने उहाँले बताउनुभयो । केटीएम् इन्टरनेशनल ट्रेडिङ प्रा.लि., बेनल्लीको नेपालको आधिकारिक विक्रेता हो ।नेपालका लागि नयाँ भए पनि यो कम्पनी विश्वका पुराना कम्पनीहरुमा गनिन्छ । सन् १९११ मा स्थापना भएको बेनल्लीले बाइक र स्कुटरका साथै इलेक्ट्रिक साइकल र माउन्टेन बाइक पनि बजारमा ल्याएको छ । 

नाडा अटो शो २०१६ को अवसर पारी बेनल्लीले ६ सय सीसीको मोटरसाईकलको खरिदमा सामसुङ एस सेभेन मोबाइल, २ सय ५० सीसी र ३ सय सीसीको मोटरसाइकलमा बेल क्वालिफायर हेलमेट र स्कुटरमा  सामसुङ जि फाइभ फोन निःशुक दिइने बेनल्ली कम्पनीका सेल्स एण्ड मार्केटिङ म्यानेजर सहर्षराज रिजालले जानकारी दिनुभयो ।

मध्यबर्खामै खडेरी- कतै ‘महादेवलाई उधारो पानी’, कतै ‘पुजारीलाई नाङ्गै पारेर स्नान’

3.0K

SHARES

Shareon facebookShareon twitter

• सर्लाहीमा सिँचाइ गर्न गाउँ–गाउँबीच विवाद, सिडिओ कार्यालयले समेत मिलाउन सकेन
• बारामा ‘सिथ बलाइट’को प्रकोप
• चितवनका किसान भन्छन्, ‘पोहोरको धानबाली रोगले खायो, यसपालि खडेरीले सिध्याउला जस्तो छ’
• कपिलवस्तुमा कतै ‘महादेवलाई उधारो पानी’, कतै ‘पुजारीलाई नाङगै पारेर स्नान’

मध्य तराईमा खडेरीले धानबाली सुक्न थालेपछि किसान चिन्तित भएका छन् । समयमै वर्षा सुरु भए पनि केहीयता खडेरी परेकाले धान उत्पादनमा असर पर्ने देखिएको छ ।

खडेरीकै कारण कतिपय ठाउँमा सिँचाइका लागि किसानहरूबीच विवाद हुन थालेको छ । सर्लाहीको एक गाउँमा विवाद चुलिएर प्रशासनसम्म पुगेको छ । सोमबार स्थानीय प्रशासनको रोहवरमा दुवै गाउँका किसानबीच जिल्ला प्रशासनमा छलफल भएको थियो । पूर्व धनकौल र नोकेल्वाका किसानबीच सपाहा नदीमा बाँध बनाएर खेतमा पानी पटाउने विषयमा विवाद भएको हो ।

धनकौलका किसानले नदीको माथिल्लो भागमा पानी थुनेर तलको बहाव रोकेको भन्दै नोकेल्वाका किसानले प्रशासनमा उजुरी दिएर बाँध निर्माणमा रोक लगाएका छन् । धनकौलका अगुवा सिकान रामविलास राय यादवले सुख्खा बढेकाले बाँध निर्माण गरेर खेतमा पानी पटाउन खोज्दा नोकेल्वावासीले प्रहरी लगाएर रोकेको बताए । ‘बाँध बनाएको विषयमा प्रशासनमा उजुरी परेको भन्दै आइतबार साँझ केही प्रहरी आएर निर्माण रोक्न लगाए,’ रायले भने, ‘हाम्रो गाउँको नदीमा बाँध बनाएर पानी पटाउनसमेत नपाउने गरी रोक्नु अन्याय हो ।’ धनकौलका किसानले अस्थायी बाँधको काम २५ प्रतिशत टुंग्याइसकेका छन् ।

प्रतिबिघा २ हजारका दरले शुल्क असुलेर धनकौलका किसानले सिँचाइका लागि नदीमा बाँध बनाउन सुरु गरेका थिए । यादवले ५ लाख जुटाएर यसै वर्षका लागि पानी पटाउन सकियोस् भनेर थालेको बाँध निर्माणकार्य प्रशासनको हस्तक्षेपछि अवरुद्ध भएको बताए । नोकेल्वाका किसानले नदी साझा भएकाले कसैले पनि थुनेर राख्न नपाउने बताएका छन् । माथिल्लो भेगमा नदी थुन्दा तल्लो भेगका किसान सुख्खाको मारमा पर्ने भएकाले प्रशासनको सहयोग लिएर रोक लगाएको नोकेल्वाका किसानको भनाइ छ । नोकेल्वाका किसान रामप्रताप रायले नदी सबैको साझा भएकाले कुनै एक गाउँले मात्र प्रयोग गर्न खोज्नु गलत भएको बताए । ‘खडेरीका बेला सबै किसानलाई पानी चाहिएको छ,’ उनले भने, ‘माथिल्लो भेगका किसानले नै सबै पानी रोक्ने हो भने तलका किसान त मारमा पर्छन् । त्यसैले बाँध रोक्न हामीले प्रशासनमा उजुरी गरेका हौं ।’

नोकेल्वाका किसान पनि खडेरीले सुकेको खेतमा पानी पटाउन सोही नदीमा बाँध बनाउँदै छन् । माथिल्लो भेगमा पानी रोकिने भएपछि उनीहरू त्यसको विरोधमा जुटेका हुन् । सहायक प्रमुख जिल्ला अधिकारी विनोद खडकाले बाँध निर्माणमा रोक लगाएको नभई दुई गाउँका किसानबीच विवाद देखिएकाले समाधानका लागि छलफलमा डाकिएको बताए । छलफलमा दुवै गाउँका किसान आ–आफ्नो अडानमा कायम देखिए । नदीमा पानी कम भएकाले सबैतिर वितरण गर्दा कसैलाई पनि नपुग्ने धनकौलका किसानको जिकिर छ । 

नोकेल्वाका किसानले भने पानीमा कसैको एकाधिकार स्वीकार्न नसकिने बताएका छन् । खडकाले पानीकै कारण दुई गाउँबीच विवाद चर्किने अवस्था आउन नहुने भन्दै दुवै पक्षलाई मिलाउने प्रयास गरेको बताए । ‘विवाद समाधानको प्रयास भइरहेको छ,’ उनले भने, ‘दुवै पक्षका किसान सम्पर्कमा हुनुहुन्छ । समाधानको उपाय निकाल्नैपर्छ ।’ यसवर्ष ७/८ वर्षयताकै सबैभन्दा धेरै धान रोपाइँ भएको छ । समयमा वर्षा भएकाले धान रोपाइँ राम्रो भए पनि लामो खडेरीले बाली सुक्न थालेका छन् । 

‘महादेव’लाई उधारो पानी 
कपिलवस्तुमा पनि लामो समय पानी नपरेपछि सीमावर्ती पिपरा ६ चाकलचौडा गाउँका २ सयभन्दा बढी महिलाले नदीबाट पानी सापट लिएर आक्रोश व्यक्त गर्दै महादेवलाई चढाएका छन् । उनीहरूले महादेवलाई ‘तपाईंका कारण हाम्रा लालावाला भोकै हुने भए, जीवनयापन कष्टकर हुने भयो’ भन्दै स्थानीय सिसई खोलाबाट पानी ल्याएर चढाएका हुन् । पीडा सुनिदिन आग्रह गर्दै महिलाले पूजाआजा गरेका थिए । उनीहरूले आइतबार रिसाउँदै गाउँको शंकर मन्दिरमा जल चढाएका थिए । 

‘आधी जल महादेवलाई चढायौं,’ सहभागी सुमन पाठकले भनिन्, ‘आधी जल घर–घर रहेको हयान्ड पम्प र इनारमा राख्यौं ।’ घरका पनि हयान्ड पम्प र इनार सुक्ने अवस्थामा पुगेको उनले बताइन् । उधारो पानी लगेर चढाउँदा कष्ट परेरै आएका हुन् भन्ने भान महादेवलाई पर्ने जनविश्वास रहेको अवधि संस्कृतिका जानकार पशुपतिमणि त्रिपाठीले बताए । एक महिनादेखि पानी नपरेपछि खडेरी पर्न थालेको छ । ‘धानवाली डढ्न थालेपछि भगवानसँग पानी माग्न पुगेका हौं,’ स्थानीय सोनमती पाठकले भनिन्, ‘महिलाहरूले उधारो पानी चढाए वर्षा हुने जनविश्वास छ ।’ 

खेतमा धाँजा 
लामो समय पानी नपरेकाले कपिलवस्तुका धान खेतमा धाँजा फाटेका छन् । साउन ११ यता जिल्लामा पानी परेको छैन । धनकौली ७ देवपुराकी ५७ वर्षे कृषक राजमती केवटको धान खेतमै डढ्न थालेपछि चिन्ताले निद्रा हराएको बताए । ‘सहकारीबाट ३० हजार ऋण लिएर धानखेती गरें,’ उनले भनिन्, ‘अब कसरी तिर्ने ?’ 

स्थानीय रामशरण केवट पानी नभएर धान पहेलिन थालेपछि तनावमा छन् । छिटो रोपेको धानमा बाला लाग्न पाएको छैन । ढिलो रोपेको धानले गाँज हाल्न सकेको छ्रैन । जताततै पानीको अभाव छ । जिल्लाको ३० प्रतिशत खेतमा सुख्खा परेको कृषि कार्यालयले जनाएको छ । ‘अहिले अवस्था नराम्रो हुँदै गएको छ,’ बाली विकास अधिकृत अरविन्दमणि त्रिपाठीले भने, ‘अब दुई/चार दिनमा पनि पानी परेन भने अवस्था भयावह हुन्छ ।’ 

सुख्खाकै कारण धान उत्पादनमा कमी हुने देखिएको उनले बताए । २० हजार हेक्टर धानखेती प्रभावित बनेको छ । जिल्लाको हरनामपुर क्षेत्रमा ५० प्रतिशत र पकडी क्षेत्रमा ४० प्रतिशत सुख्खा परेको छ । त्यस्तै जिल्लाको पश्चिमको गणेशपुर र बहादुरगन्ज क्षेत्रमा ३५ प्रतिशत बढी सुख्खा परेको छ । यस वर्ष ७२ हजार हेक्टरमा धानखेती भई २ लाख ४८ मेट्रिक टन धान उत्पादन हुने लक्ष्य राखिएको थियो । कृषक यस वर्ष दोहोरो मारमा परेका छन् । 

पुजारीलाई नाङगै पारेर स्नान
लामो समय पानी नपरेपछि किसानले तौलिहवास्थित तौलेश्वरनाथ महादेवलाई ‘बाँधेका’ छन् । खडेरीले अत्तालिएका किसानले पानी पार्नका लागि एक सातायता विभिन्न परम्परा निभाइरहेका हुन् । नगरपालिकाको बर्दहवा र रमतलहा गाउँबाट आएका महिलाले आइतबार राति शिवलिंगलाई माटो र धागोले बाँधेका हुन् । ५०/६० महिलाले जल चढाएर धागोले चारैतिरबाट बाँधेर फर्केका थिए । 

त्यसपछि मन्दिरका पुजारी सन्तोष गोस्वामी र अंगल गिरीलाई नाङगो बनाएर नुहाएका थिए । आधा घण्टा नुहाएर फर्केको पुजारी गिरीले बताए । उनका अनुसार आइतबार राति ३ पटक नुहाउनुपरेको थियो । ‘भगवानलाई बाँधेपछि पानी पर्छ भन्ने जनविश्वास छ,’ मन्दिर व्यवस्थापन समिति अध्यक्ष बनारसी बर्माले भने, ‘त्यसैले महिलाले बाँधेका हुन् ।’ एक महिनादेखि पानी नपर्दा ३ करोडभन्दा बढीको धानबालीमा क्षति पुगेको जिल्ला कृषिले जनाएको छ । गर्मीले खेतका धाँजा फाटेका छन् । यस वर्ष जिल्लामा ७२ हजार ५ सय हेक्टरमा धानखेती गरिएको छ । पानी नपर्दा करिब १५ हजार मेट्रिक टन उत्पादनमा कमी आउने देखिएको कार्यालयले जनायो । ‘अवस्था दयनीय छ,’ बाली विकास अधिकृत अरविन्दमणि त्रिपाठीले भने, ‘अझ ३/४ दिन पानी परेन भने अवस्था अझ भयावह हुन्छ ।’

चितवनका किसान पनि चिन्तित
धानमा बाला फुट्ने बेला परेको खडेरीले चितवनका किसान चिन्तित छन् । खडेरीले केही स्थानमा धान सुक्न थालेको छ । सुख्खा बढेपछि किसान मारमा परेको जिल्ला कृषि कार्यालय प्रमुख सोमनाथ घिमिरेले बताए । ‘अहिले धानलाई पानी निकै आवश्यक पर्छ,’ उनले भने, ‘धान फुटाउने बेला भएकाले पानी नभई हुँदैन ।’ खडेरीले जिल्लाका पूर्व र पश्चिमका केही स्थानमा रोगसमेत देखा पर्न थालेको छ । 

‘समयमा पानी भएन भने धानमा राम्रो बाला लाग्न सक्दैन,’ घिमिरेले भने । यसपालि किसानले हर्दिनाथ, सावित्री, मनसुली, चौध बयालीस पीआर लगायत धान रोपेका छन् । खडेरीले केही स्थानका धान खेतमा धाँजा फाट्न थालेको छ । अघिल्लो वर्षका तुलनामा यसपालि समयमा वर्षा भएकाले रोपाइँ भने सबैतिर भएको कार्यालयले जनायो । गत वर्ष चैते धानमा नेक ब्लास्ट (घाँटी मरुवा) रोगको प्रकोप खेपेका किसान यस पटक खडेरीको मारमा छन् । 

‘समयमा पानी परेर रोपाइँ सक्यौं,’ भण्डाराका किसान यज्ञनाथ कँडेलले भने, ‘धान गजाउने अवस्थामा खडेरी परेर बाला नलाग्ने अवस्था भएको छ ।’ कृषि कार्यालयका अनुसार जिल्लामा २९ हजार ३ सय हेक्टरमा धानबाली लगाइएको छ । रोपाइँ सकिएर धानमा बाला लाग्ने बेलामा खडेरीले अप्ठेरो पारेको छ । पूर्वी चितवनमा यसवर्ष धान उत्पादनमा कमी आउने भएको छ । पछिल्लो दुई साता अघिदेखि यहाँ पानी परेको छैन ।

कृषि कार्यालयका बाली विकास अधिकृत गेनीलालप्रसाद यादवले ‘१०/१५ दिन यस्तै अवस्था रहे धान उत्पादनमा कमी आउने’ बताए । 

बारामा ‘सिथ बलाइट’को प्रकोप
बारामा खडेरीले ‘सिथ बलाइट’ रोगको प्रकोपसँगै धान सुक्न थालेको छ । जमिन ओसिलो नभएकाले खेतमा धाँजा फाट्ने क्रम बढदै गएको छ । हरियो धान रातो र सेतो रंगको देखिन थालेका छन् । कृषि विकास कार्यालयका वरिष्ठ कृषि विकास अधिकृत जितेन्द्र यादवले सिँचाइ भएको सुविधामा खासै नोक्सानी नदेखिए पनि खास गरी जिल्लाको दक्षिणी र पूर्वी भागमा बढी समस्या देखिएको बताए । ‘धानमा दाना लाग्ने समय (पीआईस्टेज) अहिले नभएकाले त्यति साह्रै नोक्सानी छैन, तर आउँदो दुई सातासम्म यस्तो अवस्था रहयो भने ३० देखि ४० प्रतिशत उत्पादन घट्छ,’ उनले भने ।

आकाशे पानी र सिँचाइ अभाव भएपछि किसानहरू चिन्तित देखिन थालेका छन् । कचोर्वा १ का किसान लक्ष्मीनारायण साह तेलीले भने, ‘पानी नपर्दा खेतीमा गरिएको खर्च निस्किन गाह्रो हुने आशंकाले चिन्ता बढेको छ ।’ खेती गर्न धेरै खर्च भएकाले नोक्सानी बेहार्नुपर्ने सम्भावना बढेको उनले दुखेसो पोखे । कृषि विकास कार्यालयका अनुसार ५७ हजार हेक्टर जग्गामा धानखेतीले बर्सेनि साढे दुई लाख मेट्रिक टन धान उत्पादन हुने गरेको छ । तर पानी नपर्दा यसपालि घट्ने सम्भावना बढेको छ ।

सत्ता-प्रतिपक्षको बालुवाटारमा जुहारी

0K

SHARES

Shareon facebookShareon twitter

प्रधानमन्त्री दाहालको निमन्त्रणामा मंगलबार बिहान भइरहेको प्रमुख ३ दलको बैठक।

 नयाँ सरकार गठनपछि राष्ट्रिय मुद्दाहरुमा छलफल गर्न प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालले पहिलोपटक बोलाएको प्रमुख तीन दलको बैठकमा सत्ता र प्रतिपक्षबीच जुहारी चलेको छ । सत्तारुढ कांग्रेस र माओवादी केन्द्रले संविधान संशोधन, स्थानीय तहको प्रस्तावित संख्या बृद्धि र संसदबाट यसअघि अस्वीकृत बजेट सम्बन्धि विधेयक पारित गर्ने बिषय प्रवेश गराएपछि प्रमुख प्रतिपक्षी एमालेले त्यसको औचित्यतामाथि प्रश्न उठाएको  छ  ।

सत्तारुढ र प्रतिपक्षी दलका नेताबीच सवाल जवाफमा केन्द्रित हुँदा प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटारमा मंगलवार बिहान बसेको बैठक अनिर्णीत बन्यो ।  

तीन दलको बैठकको सुरुमा नै प्रधानमन्त्री दाहालले संविधान कार्यान्वयन र मधेसको माग सम्वोधन गर्नका लागि संविधान संशोधन गर्नुपर्ने भएकाले त्यसमा साझा धारणा बनाउन प्रस्ताव गरेका थिए । उनले ०७४ माघ ७ सम्म स्थानीय, प्रदेश र संघको निर्वाचन नभएमा मुलुक संकटमा पर्ने उल्लेख गर्दै मधेशी मोर्चासहितको संघीय गठबन्धनले उठाएका माग सम्वोधनका लागि संविधान संशोधनमा साझा धारणा बनाउनु पर्ने विषय राखेका हुन् ।

दाहालले तत्कालिन केपी ओली नेतृत्वको सरकारकै पालामा मधेसी मोर्चाले उठाएका माग सम्वोधन गर्न कार्यदल बनाएर गृहकार्य अघि बढेको बताउँदै संविधान संशोधनमा तीनै दलको साझा धारणा बनाएर अघि बढ्नुपर्ने बताएका थिए । त्यसपछि एमालेका नेताहरू कुन-कुन विषयमा संविधान संशोधन गर्ने हो त्यसको औचित्यता के हो भन्दै प्रश्न गरेका थिए । एमालेका तर्फबाट कार्यवहाक अध्यक्ष बामदेव गौतमले संविधान कार्यान्वयनका लागि संशोधन गर्नेपर्ने बाध्यात्मक अवस्था नरहेको तर्क गरेका थिए । संशोधन गर्नुपर्ने विषय प्रष्ट नभएसम्म यसमा एमाले प्रवेश नगर्ने गौतमको धारणा थियो ।

एमाले नेताहरुले उपप्रधान तथा गृहमन्त्री विमलेन्द्र निधिले भारत भ्रमणका क्रममा संविधान संशोधनको विषयमा भारतीय नेताहरुसँग छलफल गरेको भन्दै बैठकमा आपत्ति जनाएका थिए ।  एमाले उपाध्यक्ष भिम रावलले भारतस्थित नेपाली दूतावासले संविधान संशोधनको बिषयमा समेत कुराकानी भएको व्यहोराको विज्ञप्ती जारी गरेको उल्लेख गर्दै बैठकमा कडा आपत्ति जनाएका थिए ।

नेपालको आन्तरिक विषयमा विदेशीहरुको संलग्नता गराउन खोजेको भन्दै रावलले आपत्ति जनाएपछि उपप्रधानमन्त्री निधिले त्यसको जवाफ फर्काएका थिए । निधिले संविधान संशोधनको बिषयका बारेमा आफूहरुले भारतीय नेताहरुसँग कुनै छलफल नगरेको दाबी गरे । उनले सरकारको प्राथमिकताको बिषयमा मात्रै भारतमा धारणा राखेको जबाफ दिएका थिए ।  ‘छिमेकीसँग हाम्रो सरकारका प्राथमिकताहरु भन्ने प्रचलन नै छ । मधेसलाई सम्वोधन गर्न र संविधान कार्यान्वनय गर्ने बिषय बर्तमान सरकारको प्राथमिकता हो भन्ने धारणा मैले राखेको हो, कुन-कुन विषयमा संविधान संशोधन गर्ने भन्नेबारे ‘कन्टेन्ट र एजेण्डा’ को बारेमा कुनै कुरा भएको होइन,’ बैठकमा निधिले राखेको भनाइ उद्धृत गर्दै स्रोतले भन्यो,‘राजनीतिक औपचारिक भेटमा सवै सरकारका पालामा आफ्नो प्राथमिकता भन्ने चलनै छ ।’ त्यस क्रममा निधिले संविधान निर्माणका बेलामा कतिपयले विदेशीहरुकै ड्राफ्ट र फन्डसमेत लिएको प्रसंग समेत उठाएका थिए । त्यसपछि रावलले कसले विदेशीको ड्राफ्ट र फन्ड लिएको हो भन्दै सार्वजनिक गर्न माग गरेका थिए ।

बैठकमा कांग्रेसका बरिष्ठ नेता रामचन्द्र पौडेलले स्थानीय निकाय पुनर्संरचना आयोगको ५ सय ६५ गाउँपालिका बनाउने सुझाव अव्यवहारिक रहेको बताउँदै संख्या बढाउनुपर्ने प्रस्ताव गरेका थिए । बैठकमा सहभागी कांग्रेस नेता पूर्णबहादुर खड्काका अनुसार नेता पौडेलले हिमालमा १ हजारदेखि ३ हजार, पहाडमा १० हजार र मधेसमा २० देखि २५ हजार जनसंख्यालाई आधार मानेर गाउँपालिकाको संख्या वृद्धि गर्नुपर्ने प्रस्ताव गरेका थिए ।

एमालेले भने आयोगको कार्यादेश परिवर्तन गर्न खोजेको आशंका बैठकमा गरेको थियो । आयोग अधिकार सम्पन्न भएकाले उसले दिएको सुझावलाई स्वीकार गरेर अघि बढ्नुपर्ने एमाले नेताहरुले बताएका थिए । ‘आयोगको कार्यक्षेत्राधिकार तलमाथि गर्न खोजिएको हो कि होइन भन्ने हामी स्पष्ट हुन चाहन्छौं,’ एमाले उपाध्यक्ष रावलले बैठकमा पार्टीका तर्फबाट राखेको भनाई उद्धृत गर्दै भने ।

विगतमा स्थानीय निकायको चुनाव गर्ने तयारी गर्दा कांग्रेस र माओवादी केन्द्रले नया संविधान अनुसार निर्धारित स्थानीय तहकै चुनाव गर्नुपर्ने अडान लिएको, तर अहिले फेरि स्थानीय निकायकै चुनाव गर्नुपर्ने धारणा राख्नु विरोधाभाषपूर्ण भएको दाबी एमाले नेताहरुको थियो । ‘स्थानीय निकाय कि स्थानीय तहको चुनाव गर्ने हो ? त्यसको स्पष्ट जवाफ हामीले खोजेका हौं,’ रावलले भने,‘आयोगको प्रतिवेदन अनुसार स्थानीय तह निर्धारण गरी अब त्यहीअनुसार चुनाव हुनुपर्छ ।’ एमालेले स्थानीय निकाय कि तहको चुनाव भन्दै प्रश्न गरेपछि प्रधानमन्त्री दाहालले भने आयोगको सुझाव अनुसार स्थानीय तहको पुनर्संरचना गरी चुनाव गराउने स्पष्टीकरण दिएका थिए ।

बैठकमा उपप्रधान तथा अर्थ मन्त्री कृष्णवहादुर महराले तत्कालिन केपी ओली नेतृत्वको सरकारले ल्याएका बजेटसँग आश्रित विधेयकका बिषयमा साझा धारणा बनाउन प्रस्ताव गरेका थिए । त्यसका लागि पूर्वअर्थमन्त्रीहरु रहेको समिति बनाउने प्रस्ताव गरिएको थियो ।  

विधेयक पारित गर्ने बेलामा एमाले र माओवादीको गठबन्धन भत्किदा संसदमा बजेटसम्बन्धि विधेयकहरु अस्वीकृत भएका थिए । राजनीतिक कारणले अस्विकृत भएपछि बार्षिक बजेटसँग सम्बन्धित विधेयक भएकाले अब फेरी त्यसलाई पारित गर्नुपर्ने बाध्यतामा सरकार छ ।

एमाले नेताहरुले  विधेयकहरु पारित गर्ने बिषयमा कुनै आपत्ति नरहेको र तर विगतमा के कारणले अस्वीकृत गरिएको हो त्यसको स्पष्ट कारणसहित सत्तापक्षले गल्ती महसुस गर्नुपर्ने धारणा बैठकमा राखेका थिए । ‘विगतमा विधेयकहरु अस्वीकृत गरेको गल्ती महसुस त गर्नुपर्‍यो नि,’ रावलले भने । विधेयक पारित गर्ने बिषयमा सरकारसँग सम्बन्धित भएकाले सत्ता पक्षबाट बनाइने समितिमा आफूहरु नबस्ने जानकारी दिए ।

तीन वटै मुख्य बिषयमामा ठोस धारणा बन्ने अवस्था नभएपछि प्रधानमन्त्री दाहालले पुन तीन दलको बैठक चाँडै बोलाउने भन्दै स्थगित गरेका थिए । संविधान कार्यान्वयन र संशोधनको बिषयमा साझा धारणा बनाएरै अघि बढ्न चाहेको बताउँदै दाहालले यसमा गम्भीर हुन तीनै दलका नेताहरुको ध्यानाकर्षण गराएका थिए ।

आजको राशिफल – मिति वि.सं. २०७३ साल भदौ ३ गते शुक्रबार

आजको राशिफल – मिति वि.सं. २०७३ साल भदौ ३ गते शुक्रबार तदानुसार इश्वी सन् २०१६ अगस्ट १९ तारिख – गाईजात्रा (उपत्यका मात्र)

मेष – चु, चे, चो, ला, लि, लु, ले, लो, अ
लाभांशको चर्चा चले पनि तत्काल फाइदा लिँदा भविष्यमा नोक्सान हुने देखिन्छ। पछिका लागि केही वस्तु त्याग्नुपर्ने हुन सक्छ। मेहनतको प्रतिफल अरूले हत्याउने चेष्टा गर्नेछन्, सजग रहनुहोला। शुभचिन्तकहरूको सुझावलाई बेवास्ता गर्दा दुःख पाइनेछ। सद्विचारले अभिप्रेरित हुनेहरूलाई बिस्तारै लाभ हुनेछ। प्रयत्न गर्दा पछि फाइदा हुने काम प्रारम्भ हुनेछ।
बृष – इ, उ, ए, ओ, बा, बि, बु, बे, बो
अवसर आए पनि नयाँ काममा हात हाल्नुअघि राम्ररी विचार पुर्याउनुहोला। तत्काल लाभ नहुने कामको जिम्मेवारी वहन गर्नुपर्ला। नोकरी र राजनीतिमा पनि समय चुनौतीपूर्ण नै देखिन्छ। कामको सन्दर्भमा केही वादविवाद हुन सक्छ। तापनि समुदायको हक हितको संरक्षण गर्दै धेरैको भलाइ हुने काम गर्न सकिनेछ। लगनशीलताले कीर्तिमानी दिलाउन सक्छ।

 
मिथुन – का, कि, कु, घ, ङ, छ, के, को, ह
भाग्योन्नतिको समय छ। आस मारेको काम बन्नाले उत्साह जाग्नेछ। सानो प्रयत्नले दिगो लाभ हुने काम सम्पादन हुनेछ। गरेका कामबाट धेरैलाई फाइदा पुग्न सक्छ। सामाजिक काममा रुचि बढ्नेछ। एउटै कामबाट दोहोरो लाभ मिल्नेछ। विशेष योजनाहरू बन्नेछन्। धार्मिक अनुष्ठान वा मंगलमय कृत्य सम्पादन हुन सक्छ। व्यवसायमा पनि प्रशस्तै लाभ हुनेछ।

 
कर्कट – हि, हु, हे, हो, डा, डि, डु, डे, डो
काम बिग्रने भयले सताउनेछ भने न्यून उपलब्धिमा चित्त बुझाउनुपर्ने परिस्थिति रहनेछ। नयाँ काममा हात हाल्न केही समय पर्खनुहोला। पहिलेको कामलाई भने निरन्तरता दिन सकिनेछ। आश्वासन बाँड्नेहरूले झुक्याउन सक्छन्। अरूका काममा समय खर्चनुपर्ला। बाध्यतामा अलमलिनुपर्दा मन खिन्न रहनेछ। स्वास्थ्यमा पनि अलि कमजोरी अनुभूति हुनेछ।

 
सिंह – मा, मि, मु, मे, मो, टा, टि, टु, टे
प्रियजनसँगको भेटघाटले दिन रमाइलो बनाउनेछ। व्यावसायिक यात्रा सम्भावना छ। दाम्पत्य जीवन रमाइलो रहनेछ। विभिन्न भौतिक साधन जुट्नेछन्। आतिथ्यपूर्ण सम्मान पाइएला। मेहनतले जीवनशैलीमा परिवर्तन ल्याउनुका साथै धेरैको मन लोभ्याउन सकिनेछ। केही आम्दानी भए पनि सोचेको लाभांश तत्काल नमिल्न सक्छ। विवादबाट टाढै बस्नुहोला।

 
कन्या – टो, प, पि, पु, ष, ण, ठ, पे, पो
अप्ठ्यारा परिस्थिति सामना गर्नुपर्ला। केही चुनौतीहरू देखिनेछन्। प्रतिस्पर्धी बढ्नाले समस्या थपिएलान्। काममा बाधा पुर्याउनेहरू प्रशस्तै हुनेछन्। फजुल खर्च बढ्नेछ भने ठगीमा परिने योग भएकाले होसियार रहनुहोला। काममा वैधानिक प्रावधानले अप्ठ्यारोपार्न सक्छ। अधिकार सुरक्षा गर्न जुट्नुपर्नेछ। फाइदाका लागि गोपनीयतामा ध्यान पुर्याउनुहोला।

 
तुला – र, रि, रु, रे, रो, ता, ति, तु, ते
लगनशीलताले अध्ययनमा राम्रै उपलब्धि दिलाउनेछ। बौद्धिक प्रतिस्पर्धामा विजयी भइनेछ। उपलब्धिको स्रोत पहिल्याउन सकिनेछ। प्रयत्न गरेका काम सम्पादन हुनेछन्। सेवामूलक कामबाट धनलाभ हुनेछ। स्वास्थ्य सबल रहनेछ। पशुपालन तथा कृषि क्षेत्रबाट राम्रो लाभ मिल्नेछ। प्रतिष्ठित काम सम्पादन गर्ने मौका छ। सन्तान वा अनुयायीले साथ दिनेछन्।

 
बृश्चिक – तो, ना, नि, नु, ने, नो, या, यि, यु
पहिले टाढिएका आफन्तहरू नजिकिनेछन्। आत्मीयजनसँगको भेटघाटले आनन्द दिलाउनेछ। घरमा बसेरै विभिन्न काम सम्पादन गर्न सकिनेछ। सरसफाइ, वागबगैंचा र जलसम्बन्धी काममा आकर्षित भइनेछ। कृषि तथा पशु व्यवसायबाट पनि लाभ हुनेछ। प्राकृतिक पर्यावरण वा एकान्तमा मन रमाउनेछ। चिन्तन–मनन तथा रचनात्मक काममा रुचि बढ्नेछ।

 
धनु – ये, यो, भ, भि, भु, ध, फा, ढ, भे
अरूको सुझावलाई बेवास्ता गर्दा दुःख पाइनेछ। सहयोगीहरूले हात झिक्नाले पनि काममा विलम्ब हुनेछ। सोखले खर्च बढाउन सक्छ। पुरानो समस्याले झमेला निम्त्याउन सक्छ। कृषि तथा पशुपालनमा खर्च बढ्नेछ। काममा चुनौती देखिएलान्। कृषिमा कामको चाप बढ्न सक्छ। काममा आंशिक लाभ मिल्नेछ। समयमा सजग नबन्दा शुभचिन्तकहरू टाढिन सक्छन्।

 
मकर – भो, ज, जि, खि, खु, खे, खो, गा, गि
बुद्धिको उपयोगले विद्या तथा धन आर्जन हुनेछ भने सानो प्रयत्नले ठूलो काम बन्नेछ। मेहनतले सम्मानित स्थान दिलाउनेछ। बौद्धिक अभिव्यक्तिले ठूलो अवसर दिलाउन सक्छ। आम्दानीका स्रोत बढ्नुका साथै दिगो फाइदा हुने काममा सम्झौता गर्ने समय छ। बोलीको प्रभाव बढ्नेछ भने अभिव्यक्ति कलालाई निखार्ने अवसर प्राप्त हुनेछ। मान-सम्मान प्राप्त हुनेछ।

 
कुम्भ – गु, गे, गो, सा, सि, सु, से, सो, द
पहिलेको सफलताले थप हौसला जगाउनेछ। विछोडिएका परिवारजनसँग भेटघाट हुनेछ। रमाइलो जमघटका बीच स्वादिष्ट भोजनको आनन्द प्राप्त हुनेछ। नयाँ कामको प्रस्ताव आउनेछ भने साथ दिनेहरू बढ्नेछन्। रचनात्मक काम बन्नुका साथै मनग्य धन आर्जन हुनेछ। विगतका कमीकमजोरीलाई पनि सुधार गर्ने मौका छ। प्रेम र मित्रताको बन्धन कसिलो हुनेछ।

 
मीन – दि, दु, थ, झ, ञ, दे, दो, च, चि
चुनौती देखिए पनि स्वाभिमानको रक्षा गर्न सकिनेछ। दिगो आम्दानी हुने काम फेला पार्न सकिनेछ। नजिकका साथीभाइ टाढिए पनि टाढाका साथीभाइ फेला पर्नेछन्। लामो यात्रा सम्भावना छ। बलमिच्याइँले बाधा पुर्याउन सक्छ। फाइदाका पछि लाग्दा साथीभाइ टाढिन सक्छन्। धैर्यले काम लिँदा प्रतिस्पर्धीलाई उछिन्न सकिनेछ। पहिलेका गल्ती सच्याउने मौका छ।

नेपालीपात्रोबाट साभार गरिएको ।

(भारतके पदक)

cf]nlDks v]ns] !! d lbgs] afb ef/t kbs hLtd] ;kmn e]n cl5 .

a|flhndf hf/L l/of] cf]nlDksd] !! lbgs] afb blIf0f Pl;ofnL dxf/yL ef/t kbs lhtd] ;kmn e]n cl5 . ef/ts] dlxnf /]:n/ v]nf8L ;fIfL dlns, ef/ts] l/of] cf]nlDksd] kbs lbofad] ;kmn e]n cl5 . %* lsnf] tf}n ;d"xs] dlxnf /]:n/ v]nf8L ;fIfL dlns, ef/ts] klxn sf:o kbs lbofad] ;kmn e]n 5ly . cf] lslu{:tfgs] P];'n" tfOgLa]sf]jfs] *–% ;F x/fs sf:o kbs lhtd] ;kmn e]n 5ly .  

(सिरिया)

l;l/os] cn]Kkf]d] lj›f]xLs] sAhfd] /xn If]qd] xjfO{ cqmd0fkZrft Wj:t e]n ejg;F p2f/ sPn u]n kFr jif{s aRrf Pvlg ljZjel/ rrf{s] ljifo agn cl5 .

cf]lx aRrfs] kmf]6f]  clwsf/jfbL;aåf/f ;fj{hlgs sPnfafb, ;fdflhs ;~hfnd] rrf{s] ljifo agn cl5 . cf]lx aRrfs] kmf]6f] cf lel8of] ;dflhs ;~hfnd] efO/n agn cl5 . cf]lx aRrfs] gfd cf]d/fg bflSg; cf pd]/ kFr jif{ /xn atfcf]n u]n cl5 . cf]d/fgs] kl/jfl/s l:ytL Pvgf] c1ft] /xn cl5 . l;l/og ;'/IffsdL{s] cn]Kkf]d] k"0f{ lgoGq0f s/n]n /l;og ;]gf xjfO cfqm0f ss ;xof]u s/xn cl5 . hflx sf/0f;F cf]lx If]qd] Ps ;Ktfx PDx/ ;]s8f] ;j{;fwf/0fs] d[To' e]n cl5 . lj›f]xLs] sAhd] /xn If]qd] e]n xjfO{ cfqmd0fd] kl/ 3fon e]n cf]lx afnss] Kof/fd]l8s;a p2f/ ss c:ktfn kxFrf]g] 5n . afnss] pkrf/ sPg] 8f= ca' cn–Oh, aRrfs] dfyd] rf]6 nunf]k/ cf]s/f dltisd] sf]gf] ;d:of g} e]n  atf}g] 5ly . 

(कृषि मन्त्री)

s[lif ljsf; dGqL uf}/Lz+s/ rf}w/L, ls;fg;as] rfn' cfly{s jif{;F k]G;g b]n hfPt atf}g] 5ly .

/fli6«o s[ifs ;d"x dxf;+3åf/f cfO sf7df8f}d] sPn u]n :jfut sfo{qmdd] s[lif ljsf; dGqL rf}w/L, ls;fg;as] gd'gfs] ?kd] rfn' cfly{s jif{;F k]G;g b]n hfPt atf}g] 5ly . klxnsf ;/sf/s] s[lif ljsf; dGqL  xl/af]n uh'/]n, ls;fg;as] k]G;g b]aanf sfo{qmds] n]n ax't k|of; sPnf]k/ k|wfgdGqL s]kL zdf{ cf]nL cf cy{dGqL lji0f'k|;fb kf}8]n, c:jLsf/ sPg] 5nly . ls;fg;as] k]G;g b]aanf sfo{qmds] abnf ckgf lagf hfgsf/Ls] k|wfgdGqL s[lif cfw'lgsLs/0f kl/of]hgfs] n]n ah]6 5'6\of]nfafb uh'/]n, ;fj{hlgs ?kd] ah]6s] cfnf]rgf sPg] 5nly . uh'/]n]s] kf6L{;F s[lif ljsf; dGqfnos] lhDd]jf/L kf}g] rf}w/L, cnu ah]6s] Joj:yf g} e]nfafbf] ckg] gd'gfs] ?kd] ls;fgs] k]G;g b]aanf sfo{qmd cfu' a9fas] lgb]{zg br'sn atf}g] 5ly . cf] lzIff cf :jf:Yos] sfo{qmdhFsf ls;fgs] ;]xf] k]G;g b]aanf sfo{qmd rfn' cfly{s jif{;F sf]gf] Ps–b"6f lhNnf;F z'? sPn hfPt atf}g] 5ly . dGqL rf}w/L Plx jif{;F k]G;g ljt/0f sPn hfPt atf}g] xf]Otf], ;/sf/åf/f hf/L sPn u]n ah]6d], ls;fg k]G;gs] n]n /sd ljlgof]hg  g} sPn u]n cl5 . 

(सात जना पक्राउ)

k"jL{ If]qs] ljleGg lhNnf;F nfu"cf}ifw;lxt ;ft uf]6]s] k|x/L kqmfp sPg] cl5 .

k|x/L, emfkfs] zlgch{'g gu/kflnsf jf8 g+= ( a;kfs{;F nfu"cf}ifw O{Gh]S;g ;lxt rfl/ uf]6]s] kqmfp sPg] cl5 . kqmfp k/nd] sf:sL gu/kflnsf @& 3/ e]n @) jif{s dlgif clwsf/L, cf]lx7fds @& jif{s ;ld/ nfj/, DofUbL a]gL # /xlgxf/ @% jif{s s'df/ yfkf cf wg'iff lhNnf lgjf;L @) jif{s ;+ho v8\s /xn k|x/Låf/f hgfcf]n u]n cl5 . a;kfs{ l{\:yt Ps6f xf]6nd] /fqL a;d] sfd sPlgxf/ o'jf;a nfu"cf}ifw ;]jg s/xn ;'rgfs] cfwf/d] Onfsf k|x/L sfof{no cgf/dlgs] 6f]nL, cf]s/f;as] kqmfp sPg] cl5 . kqmfp k/n;as] ;+u;F km]gf/fug &# PDk'n,  n'lkh]l;s &# PDk'n cf  8fO{h]kfd &# PDk'n a/fdb sPn u]n hgfcf]n u]n cl5 . kqmfp k/n rf? uf]6]s] yk cg';Gwfgs] n]n Onfsf k|x/L sfof{no cgf/dlgd] /fvn u]n cl5 .

tlxgf l;/xfs] nxfg gu/kflnsf !@ ;F, la cf/–##–hL–@)^( gDa/s] ef/tLo df]6/;fOsn;F @) af]tn sf]/]S; a/fdb e]n k|x/Låf/f hgfcf]n u]n cl5 . Onfsf k|x/L sfof{no nxfg;F ;jf/L r]shfFrd] v6n k|x/Ls] 6f]nL, nxfg–!@ km'naf/L dlGb/s] cfu'd] df]6/;fOsn r]shfFr s/xn ;dod] l8sLd] g'sfs /Vg] cj:yfd] sf]/]S; a/fdb e]n atfcf]n u]n cl5 . k|x/L, df]6/;fOsnd] ;jf/ l;/xf srgf/L–( /xlgxf/ cljgf; s'df/ ofbj cf ;/f]h s'df/ ofbas] ;]xf] lgoGq0fd] n]g] cl5 . 

(स्थानीय तहको निर्वाचन)

:yfgLo ljsf;dGqL lxt/fh kf08], :yfgLo txs] lgjf{rg kmfu'g jf r}t dlxgfd] s/fan]n ;/sf/ ckg t}of/L cfu' a9f}g] atf}g] 5ly .

dGqLkl/ifb\ a};f/;F :yfgLo txs] lgjf{rg sfo{l\jlw ;DaGwL ljw]os t}of/ s/s] ;}4flGts ;xdlt b]nf lbgd] :yfgLo ljsf; dGqL kf08], k|d'v k|ltkIfL g]skf Pdfn]åf/f ;/sf/ pk/ lgjf{rg g} s/fas] if8\oGq sPg] cf/f]k nu]g] xf]Otf] ;/sf/, kmfu'g jf r}t dlxgfd] lgjf{rg s/n]n ckg t}of/L cfu' a9f}g] atf}g] 5ly . cfO l/kf]6{; Snaåf/f sf7df8f+}d] sPn u]n ;fIffTsf/d] dGqL kf08], :yfgLo txs] k'g;{+/rgfs] sfd ;dfKt g} e]nf;F klxnsf ;/sf/åf/f k|:tfj sPn u]n cg';f/ cUxg dlxgfd] lgjf{rg ;Dej g} /xn atf}g] 5ly . cf] kmfu'g÷r}t dlxgfd] lgjf{rg s/n]n ;/sf/, :yfgLo txs] k'g;{+/rgf cfof]us] kmfu'g d;fGtts Dofb e]nf]k/ cflZjg d;fGtts k|ltj]bgs] vfsf k]z s/n]n lgb]{zg br'sn atf}g] 5ly . 

:yfgLo ljsf; dGqL kf08], cfof]uåf/f k|:tfj sPn u]n :yfgLo txs] ;+Vof % ;o ^% clGtd g} e]n sx}t Plx ljifos] bn;aaLr 5nkmn ss lg0f{go sPn hfPt atf}g] 5ly . dGqL kf08] :yfgLo txs] k'g;{+/rgfs] sfd k|fljlws dfq g} es /fhgLlts ;]xf] e]nf;F ;/sf/åf/f k'g;{+/rgfs] dfk08s] ljifod] bnLo ;xdlt h'6fcf]n hfPt atf}g] 5ly . 

(नेता वैद्य)

g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ -qmflGtsf/L_ dfcf]jfbLs] cWoIf df]xg j}B, ;Dk"0f{ g]kfnLs] d'lQms] n]n cfd"n kl/jt{g h?/L /xn cf cf]lxs] n]n ljrf/ ldnanf /fhgLlts ;d"x;F ldns df]rf{ u7g sPn hfPt atf}g] 5ly .  

/fli6«otf, hghLljsf cf hgtfs] Goflos :jtGqtfs] kIfd] hgdt t}of/ s/n]n ;]xf] df]rf{ cfjZos /xn cWoIf j}B cfO ;'g;/Ls] O6x/Ld] cfof]lht kqsf/ ;Dd]ngd] pNn]v sPg] 5ly . k'/fg /fHo;Qfd] tflTjs km/s g} cfPn cf ;Qfd] kxF'rn;a ljleGg gfdd] k'/gs] d'v/f;a bf]x/f /xn;F, cfd"n km]/abn s/n]n ;]xf] ;zQm zflGtk"0f{ cfGbf]ng h?/L /xn cf] cf]lxs] df]rf{aGbLs] cu'jfO s/n]n l;kL uh'/]ns] cWoIftfd] df]rf{s] 3f]if0ff sPn u]n cf] hfgsf/L b]g] 5ly . cf]lx cj;/k/ df]rf{s] cWoIf l;kL uh'/]n, dfcf]jfbL s]G›s] g]tf;as] uDeL/ e'ns] sf/0f ckgf;as] cf]s/f ;a;F cnu xf]as] afWofTds cj:yf cfPn cf cf]lx sf/f0f;F bf];/ cfd"n kl/jt{gs] n]n cfGbf]ng h?/L /xn cg'ej e]n atfg] 5ly . 

(निधि भारत भ्रमण)

ef/t, k'iksdn bfxfn …k|r08Ú g]t[Tjs] gofF ;/sf/;F glhbs /lxs sfd s/n]n t}of/ /xn atf}g] cl5 .

k|wfgdGqLs] ljz]if b"ts] ?kd] pkk|wfg Pj+ u[xdGqL ljdn]G› lglws] ef/t e|d0f;F klxg] ef/t ;/sf/ g]kfn;Fu]s] ;DjGw ckgf pRr k|fyldstfd] /xn atf}g] 5ly . cfO ef/tLo ljb]z dGqfnoåf/f cfof]hgf sPn u]n lgoldt kqsf/ ;Dd]ngd] k|jQmf ljsf; :j?k, lglws] e|d0f;F gofF ;/sf/s] k|fyldstf a'ems] df}sf e]6n atf}g] 5ly . cf] g]kfn k|wfgdGqLs] ljz]if b"t lglws] e|d0f;F gofF ;/sf/s] k|fyldstf a'ems] df}sf e]6t cf ckgf;axs ax'cfoflds ;DjGws] cfcf]/ dha't agfas] ljifod] 5nkmn x}t atf}g] 5ly . d'bf cf] lglws] lbNnLd] xf]aafn sfof{qmds] ljifod] cGo hfgsf/L g} b]g] 5ly .

                                             

(नेविसंघ अध्यक्ष महर)

g]lj;+3s] gjlgjf{l{\rt cWoIf g}gl;+x dx/, ckgf k|lt:kwL{ g]tf;a;F ;Nnfx cf ;xsfo{ ss cfu' a9a atf}g] 5ly .

sf+u|]; s]G›Lo sfof{no ;fg]kf kl/;/d] cfO kqsf/;a;+u aftlrt s/}t cWoIf dx/, /fhgLltd] k|lt:kwf{ e]n xf]Otf] ckg] ;as] ;xsfo{ cf ;Nnfx cg';f/ cfu' a9a atf}g] 5ly . tlxgf dx/s] lgs6td k|ltåGåL dgf]hdl0f cfrfo{, dx/s] sfo{sfnd] ckg k"0f{ ;fy cf ;dy{g /xt k|lta4tf hgf}g] 5ly . cf] dx/s] ;kmn sfo{sfns] z'esfdgf ;]xf] b]g] 5nly . cfrfo{, xd/ ldq dx/f ;as] ;xof]u ns cfu' a9t ;] xd/f k"0f{ ljZjf; /xn sx}t, cfO;F xd;auf]6] Ps;fy g]lj;+3d] ;xsfo{ ss cfu' a9a ata}t, dx/fs] ;kmn sfo{sfns] z'esfdgf ;]xf] b]g] 5nly .  g]lj;+3s] Puf/xd dxfwLj]zgd] g}gl;+x dx/f !$(@ dt cflg ;efktLd] ljhoL e]n 5ly . x'gs/ lgs6td k|ltåGåL dgf]hd0fL cfrfo{s] !#!^ dt k|fKt e]n 5nlGx . tlxgf g]lj;+3s] dxfdGqLd] ;]xf dx/ Kofgns] s'Gbg sfˆn] cf ;/f]h yfkf lgjf{l{\rt e]n 5ly . tlxgf k|b]z gDj/ ! ;F ljsf; s];L pkfWoIfd], k|b]z gDj/ @ ;F ;~ho ofbj pkfWoIfd] cf k|b]z gDj/ $ ;F l8NnL/fd ;'j]bL lgjf{l{\rt e]n 5ly . cGo k|b]z cf pkTosfs] dtu0fgf hf/L /xn cl5 . lgjf{l{\rt ;auf]6] ;efklt z]/ axfb'/ b]pjf, s[i0f k|;fb l;6f}nf cf uug yfkf lgs6 s] ljBfyL{ g]tf /xn atfcf]n u]n cl5 .

(१० लाख क्षतिपूर्ति)

;/sf/, dw]; cfGbf]ngd] d[To' e]n !) ;'/IffsdL{;lxt %@ uf]6]s]  kl/jf/s] !) nfv Ifltk"lt{ b]as] lg0f{o sPg] cl5 .

dGqLkl/ifb\s] cfO l;+xb/af/d] a};n a};f/;F dw]z cfGbf]ngs] qmdd] hfg u'df}g] $! uf]6] cfGbf]ngsf/L cf !! huf]6] ;'/IffsdL{s] kl/jf/s] k|ltkl/jf/ !) nfv ?k}offs] b/;F Ifltk"lt{ b]as] lg0f{o sPg] cl5 . ;"rgf tyf ;+rf/dGqL /fd sfsL{,  u[x dGqfnos] k|:tfjd] Ifltk"lt{s] lg0f{o sPn u]n ;+rf/sdL{;as] hfgsf/L b]g] 5ly . dGqLkl/ifbåf/f dw]zjfbL bns] dfFu adf]lhd dw]z cfGbf]ngs] qmdd] e]n tf]8kmf]8 cf uf]nL k|xf/s] 36gfs] 5fglag s/n]n ;jf]{Rr cbfnts] k"j{ GofofwLz lul/zrG›nfn bf;s] ;+of]hsTjd] ;ft ;b:oLo 5fgljg cfof]u ;ldlt u7g sPn u]n cl5 . cfof]us] cGo ;b:o;a Pvlg to s/s] afFsL /xn ;+rf/dGqL sfsL{, hfgsf/L b]g] 5ly . dw]zjfbL bn;a klxnsf ;/sf/ u7g xf]Ot] cfGbf]ngd] e]n an k|of]u cf Iflts] ljifod] ;TotYo kQf nufan]n Goflos cfof]u u7gs] dfFu s/}t cfla /xn 5n . dGqLkl/ifb\ a};f/;F :yfgLo txs] lgjf{rg sfo{l{\jlw ;DaGwL ljw]os agfas] n]n ;}4flGts ;xdlt k|bfg sPn u]n cl5 . tlxgf a};f/;F ckmuflg:tfgs] sfa'nd] df/n u]n g]kfnLs] zj nfas] qmddf e]n (! nfv !^ xhf/ & ;o ?k}of vr{ :jLs[t sPn u]n cl5 .

(भारत भ्रमण सेप्टेम्बरमे)

k|wfgdGqLs] ljz]if b"ts] ?kd] pkk|wfg Pj+ u[xdGqL ljdn]G› lglw ef/t e|d0fd] k|:yfg sPg] 5ly .

lglw cfO b'kx/d] lbNnL k|:yfg sPg] 5ly . lbNnL /xs] qmdd] lglw, /fi6«klt ljBf e08f/Låf/f ef/tLo ;dsIfL k|0fj d'vhL{s] k7fcf]n u]n g]kfn e|d0fs] lgdGq0ff kq b]as] sfof{qmd /xn cl5 . ;fy] g]kfns] /fi6«klt cf k|wfgdGqLs] ef/t e|d0fs] jftfj/0f agfan]n kxn s/a lglw atf}g] 5ly . dGqL lglws] cg';f/ k|wfgdGqL k|r08s] ef/t e|d0f ;Dejt cfufdL ;]K6]Da/d] xf]a ;s}t cl5 . dGqL lglw ckg ef/t e|d0fs] qmdd] k|wfgdGqLs] ef/t e|d0fs] Ph]08fs] ljifod] ;]xf] 5nkmn xf]Pt atf]g] 5ly . cf] ckg ef/t e|d0fs] p2]Zo g]kfn ef/ts] ;DjGw cfcf]/ ;'dw'/ agfas] /xn atf}g] 5ly . k|wfgdGqLs] ljz]if b"t lglw, lbNnLd] sflNx cf k/;' pRr:t/Lo e]6jftf{ s/tfx . Plx qmdd] @)^@–^# s] cfGbf]ngs] ;dod] g]t[Tjd] /xn ef/tLo g]tf;a;F ;]xf] e]+63fF6 s/s] sfo{qmd /xn atfcf]n u]n cl5 . x'gsf;a;F 5nkmn sPnf;F ;]xf] g]kfn cf ef/taLrs] ;DaGw ;'dw'/ agt dGqL lglw atf]g] 5ly . 

(रक्षाबन्धन)

cfO >fj0f z'Sn k"l0f{Dff cyf{t /IffaGwg . cfOs] k'0fL{dfs] hg}k"l0f{df ;]xf] sxn hfOt cl5 . cfh's lbgd] vf;ss j|fXd0f, If]qL ;lxts] tfufwf/L ;d'bfos] pkgfog e]n cfbdL;a ckg ckg hgp ;]xf] abn} 5ly .

cfOs] lbgd] s'n k'/f]lxt, u'? k'/f]lxt cf ckgf;F k}3 JolQm;F xfyd] /Iff;'t cyf{t /flv aGxfas] rng ;]xf] cl5 . k'/f]lxt;a ckgf ohdfgs] 3/d] kx'Frs lalwk"j{s dGq kl9s /fIff;'t cf /flv aGx} 5ly . hfO 8f]/fs] ufO{ ltxf/s] lbg vf]lns ufOs] gª/Ld] afGxs] rng cl5 . cfOs] lbgd] alxg;aåf/f ckgf efOs] bL3f{o' tyf ;'–:jf:Yos] sfdgf s/}t /flv afGxs] rng ;]xf] cl5 . lxGb' bz{g cg';f/ hgps] a|Xdf;'q jf 1fgs] 8f]/L ;]xf] sxn hfOt cl5 . hgp wf/0f sPnf;F bL3{ cfo', ;ba'l4 cf t]h:jtf a9s] ljZjf; sPn hfOt cl5 . hgps] b"6f lzvfdWo] Ps6f lzvfd] /xn tLg6f 8f]/fs] a|Xdf, lji0f'', dx]Zj/ tyf bf];/ lzvfs] 8f]/fs] sd{, pkf;gf cf 1fgs] tLg of]u dfgn hfOt cl5 . hgp wf/0f sPnf;F /f]u Aoflw lgs xf]as] tyf csfn d[To';F afFrs] ljZjf; sPn hfOt cl5 . 

अर्काको घरमा घाँस काटेर भाई र आफुलाई पढाइ खर्च जुटाउदै आएकी दिपाले पाइन् शैक्षिक सहयोग

चितवन २ भदौं । आर्थिक अभावका कारण पठनपाठनको समस्या झेल्दै आएकी खैरहनी ५ सलौलीकी दिपा खत्री र उनको भाईलाई शैक्षिक सहयोग जुटेको छ । पूर्वी चितवनको खैरहनी बजारमा रहेको कालिका मोटरसाईकल पार्टसले स्थापना गरेको कालिका यमाहा कोषले दिपा र उनको भाई खडगबहादुर खत्रीलाई शैक्षिक सहयोग गरेको हो । सलौलीमा आयोजित कार्यक्रममा कोषका अध्यक्ष उत्तम अधिकारीले तत्कालको लागि दिपा र उनको भाईलाई एउटा साईकल,स्कुल व्याग,पोसाक हस्तान्तरण गरे ।

कार्यक्रमका प्रमुख अतिथि उद्योग बाणिज्य संघ खैरहनीका अध्यक्ष गुणराज श्रेष्ठ,कोषका संयोजक उत्तम अधिकारी,कालिका मोटर साईकल पार्टसका सञ्चालक रामचन्द्र अधिकारीले दिपा र उनको भाईलाई शैक्षिक सामाग्री हस्तान्तरण गरेका थिए । कोषका संयोजक अधिकारीले कोष मार्फत दिपा र उनको भाईलाई कक्षा १२ सम्म पढन लाग्ने सबै खर्च वेहोर्ने घोषणा समेत गरे । उनले दिपा र उनको भाईले शिक्षामा राम्रो प्रगति गरे १२ कक्षा पछि रोजगारीको अबसर पनि प्रदान गर्ने बताए । दिपा खैरहनी उच्च माविका कक्षा १० र उनको भाई सोही विद्यालयमा कक्षा ७ मा अध्ययन गरिरहेका छन । कमजोर आर्थिक अबस्थाका कारण दिपाले अर्काको घरमा घाँस काटेर भाई र आफुलाई पढाई खर्च जुटाउदै आएकी थिईन ।

बुवा दीर्घ रोगी भएपनि आमा चन्द्र मायाले चटपट बेचेर र मेलापात गरेर परिवारमा गुजरा चलाउदै आएकी छन । भूमिहिन खत्री परिवार विगत पाँच बर्ष अधिदेखि सलौलीचोकमा रहेको टिकाराम कँडेलको घरमा डेरा गरी बस्दै आएका छन । एउटा कोठा भाडामा लिएर सोही कोठामा चटपट पसल,भान्सा र त्यही सुत्दै आएका छन । खैरहनी उच्च मावि जनमोत्सव तथा स्मृति छात्रबृत्ती अक्षयकोषका संयोजक मुरलीप्रसाद गजुरेल दिपा र उनको भाईलाई खैरहनी निवासी गणेश प्रजापति र रजनी प्रजापतिले पनि स्टेशनरी सहयोग गरेका छन ।

खैरहनीका समाजसेवी तथा खत्री परिवारका घरबेटी टिकाराम कुँवरले खत्री परिवारलाई अहिले सम्म आफुले सहयोग गर्दै आएको र अहिले लिईरहेको घरभाडामा ५ सय रुपैया छुट दिने घोषणा गरे । खैरहनी उच्च मावि जनमोत्सव तथा स्मृति छात्रबृत्ती अक्षयकोषका संयोजक मुरलीप्रसाद गजुरेलले दिपा र उनको भाईको शिक्षाका लागि कालिका यमाहा कोषले गरेको सहयोग पुण्य काम भएकोे बताए । सहयोग हस्तान्तरण कार्यक्रममा कोषका अध्यक्ष अधिकारीले दिप र उनको भाईलाई शिक्षा प्रदान गर्ने आफुले अभिभावकको भूमिका निर्वाह गर्ने बताए ।

कार्यक्रममा खैरहनी उच्च माविका पूर्व प्रधानाध्यापक घनश्याम प्रधान,एमएडब्लु इन्टरप्राईजेजका सेल्स म्यानेजर सुर्यप्रसाद ओझा,उत्प्रेरणा बचत तथा ऋण सहकारी संस्थाका अध्यक्ष कृष्ण अधिकारी,पत्रकार महासंघ चितवनका कोषध्यक्ष होमनाथ सापकोटा,पूर्वी चितवन पत्रकार मञ्चका सचिव धु्रबराज खनाल लगायतको सहभागिता रहेको थियो । कालिका मोटर साईकल पार्टसले प्रत्येक मोटर साईकलन विक्रीबाट भएको मुनाफा मध्ये रु २०० दरले कालिका यमाहा कोषमा राखि गरिब तथा जेहेन्दार विद्यार्थीहरुलाई सहयोग गर्दैै आएको छ

पानी पनि छाडिन् गंगामायाले, प्रधानमन्त्रीलाई दिइन् ५ दिन

उहाँले साउन २१ गते पनि पत्रकार सम्मेलन गरी सरकारलाई पाँच दिनभित्र आफ्ना मागबारे सम्बोधन गर्न आग्रह गर्दै त्यसो नभए आमरण अनशनमा बस्ने चेतावनी दिनुभएको थियो । नयाँ प्रधानमन्त्रीमा पुष्पकमल दाहाल आएसँगै उहाँबाट आफूले न्याय पाउने आशा राखेको बताउँदै उहाँले आफ्ना छोराको हत्यारालाई कारबाही गर्न थप पाँच दिनको समय दिनुभएको छ ।

गृह मन्त्रालयका सचिव नारायणगोपाल मलेगो र स्वास्थ्य मन्त्रालयका सचिव सेनेन्द्रराज उप्रेती बिहीबार वीर अस्पतालको क्याबिन नं ७ मा उहाँलाई भेट्न गए पनि गङ्गामायाले केही कुरा राख्नु भएन । विसं २०७१ असोज ६ गते अनशन बसेको ३ सय ३४ दिन हुँदा उहाँका श्रीमान् नन्दप्रसादको मृत्यु भएको थियो । उहाँको शव अहिले पनि महाराजगन्जस्थित शिक्षण अस्पतालमा छ । न्याय नपाएसम्म दाहसंस्कार नगर्ने अडान गङ्गामायाको छ । 

विसं २०६१ मा गङ्गामायाका १७ वर्षका छोरा कृष्णप्रसादको तत्कालीन माओवादीले अपहरण गरी हत्या गरेपछि छविलाल पौडेल, भीमसेन पौडेल, जानुका पौडेल, पर्शुराम पौडेल लगायतलाई किटानी गरी चितवन जिल्ला अदालतमा जिल्ला सरकारी वकिलको कार्यालयले मुद्दा दायर गरे पनि हालसम्म कुनै सुनुवाइ भएको छैन । हत्याराविरुद्ध कारबाहीको माग गर्दै ६ वर्षअघि अधिकारी दम्पतीले आफूहरूको मागलाई सरकारले बेवास्ता गरेको जनाउँदै अनशन सुरु गरेको थियो 

गलत हल्लाले ट्याक्सी दर्ता आवेदन दिनेको भिड

• भूकम्प पीडितलाई चिठ्ठा प्रणालीबाट सरकारले सित्तैमा ट्याक्सी उपलब्ध गराउदै छ भन्ने सुनेपछि मकवानपुर आग्रकी हरिमाया विक दम्पती पशु चौपाया छिमेकीको भरमा छाडेर काठमाडौ आईपुग्नुभएको छ । हातमा दर्ता फारम बोकेर लाइनमा बसिरहेका विक दम्पतीले अहिलेसम्म पनि वास्तविकता थाहा पाउनुभएको छैन । ट्याक्सी दर्ता फारम बुझाएपछि १५ सय जनाले ट्याक्सी नम्बर पाउने, नयाँ ट्याक्सीको लागत मूल्यको पचास प्रतिशत देखाउन सके ट्याक्सी पाइने र बाँकी रकम सरकारले व्यहोर्ने या त त्यत्ति नै रुपैयाँमा ट्याक्सी नम्बर अरुलाई विक्री गर्न सकिने कुरा सुनेपछि सिन्धुलीको कपिलाकोट–३ का नीलकुमार जिम्बा रातारात यातायात व्यवस्था कार्यालय बागमतीमा आइपुग्नुभयो । 

उहाँलाई अहिले पनि यो कुराले लोभ्याइरहेको छ । नीलकुमार भन्नुहुन्छ ‘ट्याक्सीको लागत रकमको आधा पैसा देखाउन नसके त्यत्ति नै पैसा पाइने रे, म ड्राइभर पनि होइन, गाउँ पनि विकटमा छ, चिठ्ठा परे अरुलाई बेचिदिउँला ।’

• मकवानपुरका हरिमाया विकको दम्पती र सिन्धुलीका नीलकुमार जस्ता धेरै भूकम्प पीडित ट्याक्सी दर्ता बारे वास्तविक कुरा नै नबुझी लाइन लाग्दा दुःख पाएका छन् । १५ सय ट्याक्सी भूकम्प पीडितका लागि भन्सार छुटमा दिने भन्ने सुनेपछि बाटो खर्च खोजेर ट्याक्सी दर्ताका लागि निवेदन दिन आएको कुन्चोक–४ सिन्धुपाल्चोकका जीतबहादुर गिरीले बताउनुभयो । ‘परे पनि नपरे पनि फारम भरेर हेर, पर्‍यो भने हामी किनुम्ला, नजान्ने मान्छेलाई काम छैन भनेर गाउँलेले भने अनि खर्चबर्च खोजेर आका’ गिरीले भन्नुभयो । 

यस्तो छ वास्तविकता 

तर भूकम्प पीडितले जे बुझेका छन् त्यो सत्य होइन । सरकारले ट्याक्सी दर्ता मात्रै गर्ने र यसबाहेक कुनै सुविधा नदिने यातायात व्यवस्था विभागका प्रवक्ता वसन्त अधिकारीले बताउनुभयो । ‘२०७२ चैत्र २१ को मन्त्रीस्तरीय निर्णय अनुसार १५ सय भूकम्प पीडितका लागि ट्याक्सी दर्ता आवेदन खुल्ला गरेको हो, त्यो बाहेक कुनै पनि सुविधा दिने भनेकै छैनौं’ प्रवक्ता अधिकारीले भन्नुभयो । 

ट्याक्सी दर्ता आवेदन दिएका मध्ये स्वीकृत अन्तिम नामावलीमा समावेश भएका मध्येबाट गोलाप्रथा गरी ट्याक्सी प्राप्त गर्ने व्यक्तिको नाम छनौट गरिने अधिकारीले बताउनुभयो । उहाँका अनुसार नयाँ ट्याक्सीका लागि १८ लाख रुपैयाँसम्म पर्न सक्छ र यो सबै रकम व्यक्ति आफैँले व्यहोर्नु पर्छ । सरकारले ट्याक्सी खरिदका लागि अनुदान दिने, भन्सार छुट दिने जस्ता कुनै पनि सुविधाको कुरै नगरेको उहाँले बताउनुभयो । 

पाइला पाइलामा ठगिदै 

‘फारम भर्न पनि पैसा, फोटो खिच्न पैसा, फोटोकपी गर्न पैसा, कति ठाउँमा तिर्ने पैसा ? दिक्क भइसकें’ निराश हुदै नुवाकोटको कुमारी–५ का इन्द्रमान श्रेष्ठले भन्नुभयो । एउटा फारम भरे बापत दलालले एक सय देखि दुई सय रुपैयाँसम्म असुल्ने गरेका छन् । ‘ट्याक्सी दर्ताका लागि फारम भरिदिने दलालको काम अहिले मज्जाले फस्टाएको रहेछ, श्रेष्ठले भन्नुभयो ।

यातायात व्यवस्था कार्यालय बागमतीले, लेखा शाखामा एक सय रुपैयाँ रकम बुझाएको रसिद पेश गरेपछि कार्यालयले आवेदन फाराम उपलब्ध गराउने र फाराम सँगै भूकम्प पीडित व्यक्तिको हालसालै खिचिएको पासपोर्ट साइजको फोटो, नागरिकता प्रमाणपत्रको प्रतिलिपी, भूकम्प पीडित भएको आधिकारिक प्रमाणपत्रको सक्कल एवं सो को प्रतिलिपी पनि पेश गर्नुपर्ने प्रावधान राखेको छ । तर पीडितले भने धेरै रकम तिर्नुपरेको गुनासो गरेका छन् ।

सरकारले १५ सय ट्याक्सीका साउन ५ देखि खुल्ला गरेको आवेदन अहिलेसम्म ६५ हजार भन्दा बढीले दर्ता गराइसकेको यातायात व्यवस्था कार्यालय बागमतीले जनाएको छ । आवेदन दिने म्याद भदौ २ गतेसम्मका लागि तोकिएको छ ।  

सरकारको कार्यक्रमले पीडित झनै पीडित बन्दै  

सरकारले मापदण्ड नै नतोकी भूकम्प पीडितका लागि ट्याक्सी दर्ता गर्न दिईने निर्णयले पीडित झनै पीडित भएको भूकम्प पीडित बताउँछन् । गाडी भाडा, खाँदा बस्दाको खर्च, फारम शुल्क तिर्दा गरिबलाई आर्थिक भार परेको मकवानपुरका पुश्कर विक बताउनुहुन्छ । 

‘यो गरिब चुसेर सरकार पोस्ने काम भन्दा अरु होइन, मैले यहाँ आएर मात्र थाहा पाएँ’ उहाँले भन्नुभयो । भूकम्प पीडितका लागि यस्तो व्यवस्था ल्याएपनि लाइसेन्स, उमेरको हद, आयको सीमा जस्ता प्रावधान तोकेर मात्र खुल्ला गरिनुपर्ने लाकुरीडाँडा दोलखाका ओमप्रकाश कार्कीले बताउनुभयो । ‘अहिलेको तरिकाले बाघको छालामा स्यालको रजाई भने जस्तो मात्र हुने भयो, दलालले गाउँ गाउँबाट पीडितलाई उठाएर ल्याएका छन् कहाँ बाट पाउँछ पीडितले राहत ? सीमित संख्या तोकेर पीडित जम्मा गर्ने र असीमित आवेदन बटुलेर राजश्व संकलन गर्ने काम मात्र हो’ कार्कीले भन्नुभयो । 

क्यानडा पठाइदिने भन्दै ठगी गर्ने पक्राउ

काठमाडौं, साउन १९ – क्यानडा पठाइदिने भन्दै १८ जनालाई ठगी गर्ने ब्राइट फ्युचर क्यानेडियन इमिग्रेसन कन्सल्टेन्सीका सञ्चालक रामप्रसाद खनाललाई महानगरीय अपराध महाशाखाले पक्राउ गरेको छ । 

कन्सल्टेन्सी सञ्चालक खनालले दुर्गाबहादुर पुन, गोविन्दप्रसाद रेग्मी, प्रकाश थापा, जीतेन्द्र शेरचन, रवीनकुमार रौनियार, कृष्ण पाण्डे, देवराज राई, नवीनकुमार झा, उमेश खड्का, रेखा कडरिया, कल्पना कडरिया, निशा बराल, रिमा क्षेत्री, विक्रान्त केसी, राजन सुवेदी, रामचन्द्र पौडेल, सुनिल घिमिरे र बबिता गुरुङलाई क्यानडा पठाइदिने भन्दै ६५ लाख १४ हजार पाँच सय रुपैयाँ ठगी गरेका थिए । 

महाशाखाका अनुसार रकम उठाएपछि अर्घाखाँची खनदह १ स्थायी घर भइ बूढानीलकण्ठ बस्दै आएका सञ्चालक खनाल सम्पर्कविहीन भएका थिए । खनाललाई महाराजगञ्जबाट पक्राउ गरी आवश्यक कारबाहीका लागि महानगरीय प्रहरी परिसर काठमाडौँ पठाइएको छ । 

कतारबाट फर्केको २ घण्टामा श्रीमती हत्याको प्रयासपछि आत्महत्या, श्रीमती अस्पतालमा

अर्घाखाँची, साउन २० – कतारबाट घर आएको दुई घण्टामै अर्घाखाँचीको नुवाकोट गाविसका टेकबहादुर केसीले बाबु र श्रीमतीको हत्या गर्ने प्रयासपछि आत्महत्या गरेका छन् । कतारबाट आएको झण्डै दुई घण्टापछि उनले श्रीमती सिर्जना केसीको हत्या गर्न खोजेका थिए । 

नुवाकोट गाविस–२ करौदीका टेकबहादुर १० महिनामा कतारबाट घर फर्केका थिए । उनले घरमा आएलगत्तै श्रीमती २४ वर्षकी सिर्जनालाई धारिलो हतियारले हानेर मार्न खोजेका थिए ।

श्रीमतीको  हत्या प्रयासपछि टेकबहादुरले घर नजिकै रहेको काभ्राको बोटमा झुण्डिएर आत्महत्या गरेको जिल्ला प्रहरी कार्यलय अर्घाखाँचीका प्रहरी निरिक्षक सुजनराज भण्डारीले बताउनु भयो । 

सिर्जनाको जिल्ला अस्पताल सन्धिखर्कमा उपचार हुन नसकेपछि लुम्बिनी अञ्चल अस्पताल बुटबलमा लगिएको छ । उनको स्थिति सामान्य हुँदै गएको अस्पतालले जानकारी गराएको छ । 

उनीहरुको तीन वर्षकी एउटी छोरी छिन् ।  टेकबहादुर विदशबाट घर फर्किँदा घरमा वृद्ध ससुरा र आफू मात्रै रहेको सिर्जनाले बताउनुभएको छ । श्रीमानले केही काम छ भन्दै कोठामा लगेर आफूलाई मार्न खाजेको अस्पतालमा रहेकी सिर्जनाले बताउनुभएको छ । ‘टेकबहादुरले पहिला बाबुलाई घाटी थिचेर मार्ने प्रयास गरेका थिए । बुबा भाग्न सफल हुनुभयो । पछि मलाई बसुलाले हाने’ सिर्जनाले अस्पतालको बेडबाटै भन्नुभयो, ‘मैले रोक्न सके र बाचेँ ।’ 

सिर्जनाको टाउको र शरिरको पछाडी पट्टिको भागमा चोट लागेको छ, सिर्जना र उनका ससुरा चिच्च्यायर हार गुहार गरेपछि छिमेकी आइपुगेका थिए ।  टेकबहादुर त्यतिबेलै भागेर घर नजिकैको रुखमा पुगी झुण्डियर आत्महत्या गरेको स्थानीय बासिन्दाको भनाई छ । 

टेक बहादुरले बाबु र श्रीमतीको हत्या गर्ने योजना किन बनाएका थिए र आफै आत्महत्या किन गरे भन्ने बिषय उनको मृत्युसँगै गौण भएको छ । त्यस विषयमा अनुसन्धान गर्ने प्रहरी निरिक्षक सुजनराज भण्डारीले बताउनुभएको छ ।
 see more at:-meshivammishra.blogspot.com

फेरि दुःख पाउन विदेश जान्न

मेरो घर धनगढी उपमहानगरपालिका ११ जुगेडा राना गाउँमा पर्छ । म २०१३ मा मलेसिया गएको थिएँ । साथीको चिनजानको भरमा धनगढीकै एकजना एजेन्टबाट आरएन म्यानपावर कम्पनी मार्फत गएको थिएँ । जानुभन्दा पहिला एजेन्टले काम राम्रो छ ग्यारेज कम्पनीमा मासिक नौ सय दिन्छु भन्यो । 

तर त्यहाँ पुगेपछि भने जस्तो भएन । मासिक ७ सय २० रिगेंट मात्रै दियो । साहु सँग कुरा गर्‍यौ तिम्रो एजेन्टले यति नै दिनु भनेको छ भन्यो । के गर्नु काम गर्नै पर्‍यो । जाँदा दुई लाख ऋण काढेको थिएँ । मासिक व्याज मात्रै छ हजार तिर्नुपथ्र्यो । ऋण तिर्न एक वर्ष लाग्यो ।  

तीन वर्षसम्म पनि पुरा तलब दिएन । कामचाहिँ गाह्रो थिएन । सोही अवधिभर लगभग पाँच लाख रुपैया जती घरमा पठाए । 

विदेशको कमाईले केही प्रगती गर्न सकिएन । लाउन खान र चार जनाको परिवार पाल्न बराबर भयो । जस्तो विदेश गएको थिएँ त्यस्तै फर्किएँ । 

विदेश जाँदा आफ्नै गाउँका म लगायत चार जना अरु सथीहरु पनी थिए । अहिले सँगै फर्कियौं । उनीहरु सिम्ला पहाड भारत तर्फ लागे । नेपाल फर्किएको दुई हप्ता जति भयो । अब भने विदेश जाने सोच बनाएको छैन । 

(मुक्केबाज सिंह )

u|LidsfnLg cf]nlDkss] Ps bh{g ;+:s/0fd] ;xefuL g]kfnL v]nf8LdWo]s] d'Ss]afh lji0f'axfb'/ l;+x, ;g\ !(** d] ;f]n cf]nlDksd] g]kfns] n]n Ps6f Oltxf; /rg] 5nly .

;g\ !(($ d] e]n 6f]lsof] cf]nlDks;F cf]nlDkss] ofqf z'? sPg] g]kfn, sflNx;F e/xn l/of] cf]nlDksd] ;xeflutf hgf/xn cl5 . d'bf /of] cf]nlDksd] ;xefuL v]nf8L;a, pkflw lht;F a];L ckgf ;xefuLtd] v'ze]nfk/, cf]nlDkss] Psdfq /]sf8{wf/L v]nf8L l;+x, k|lt:kwf{ cjlwd] l6ss] n]n dfq g} es pkfwL lhts] cfTdan;fy d}bfgd] pt/s] ;'emfa b]g] 5ly . ;f]n cf]nlDksd] d'Ss]afh l;+x, kf/fUj]s] d'Ss]afh l;u:6f] e]/fs] x/fs klxn r/0f kf/ sPg] 5nly . cf]nlDks ;+:s/0fd] ;xefuL g]kfnL v]nf8LdWo] k|ltåGåLs] :tAw ss klxnf] r/0f kf/ sPg] l;+x PSnf v]nf8L 5ly . ;'b"/klZrds] wgu9Ld] alS;ªs] jl/i7 k|lzIfsd] sfo{/t /xn l;+x, l/of] cf]nlDksd] g]kfnL v]nf8L, sd ;dos] k|lzIf0f cf lagf t}of/L hf/xn k|lt c;Gt'li6 JoQm s/}t pkflw hLts] cfzf, cfsfzs kmn e]n atf}g] 5ly .